Recenzja wyd. DVD filmu

Jaśniejsza od gwiazd (2009)

Ubogi poeta i panna z dobrego domu. Ona cieszy się powodzeniem wśród kawalerów, a na balach potrafi przetańczyć całą noc. Poza tym szyje piękne i oryginalne stroje. On mieszka z kolegą, innym aspirującym poetą, nie cierpi tańczyć, za to z oddaniem opiekuje się chorym bratem. I zaczyna udzielać dziewczynie lekcji… poezji. Uczucie dwójki młodych rozkwita w scenerii angielskiej prowincji. Jest początek XIX wieku. Poetą jest nie byle kto, tylko John Keats, a jego pierwszą i jedyną miłością – Fanny Brawne. Ale i tak streszczenie fabuły brzmi jak słaba romansowa kalka, prawda? Niczym historia o mezaliansie rodem z twórczości Jane Austen, ewentualnie standardowa biografia poety. "Jaśniejsza od gwiazd" nie jest ani jednym, ani drugim. Jane Campion, prawdziwa poetka ekranu, wyprowadza tę banalną, wydawać by się mogło, historię miłosną na wyżyny i nie zahacza nawet odrobinę o tani melodramat.

Z wiersza Keatsa "Jaśniejsza od gwiazd" reżyserka zaczerpnęła nie tylko tytuł. "Gdybym tak mógł nieprzerwanie…" –  Campion celebruje ulotne piękno chwili, np. w scenach, w których widzimy Fanny szyjącą suknie, gdy słychać dźwięk igły przebijającej materiał, albo kiedy przez okienną ramę ukazuje nam się kwitnący wiosenny pejzaż. Reżyserka po mistrzowsku wygrywa ciszę pomiędzy ujęciami i wersami recytowanymi przez Keatsa. Ale szczęściem bohaterowie mogą się cieszyć przez krótki moment. Jak pięknem motyli, które Fanny hoduje w pokoju. Najpierw rozświetlają otoczenie,  trzepocą wokół skrzydłami, lecz zaraz potem martwe zmiatane są z podłogi przez matkę.

Przeszłość obojga jest tu istotna tylko o tyle, o ile wkracza w historię miłosną. Jedyny wątek, jaki poznajemy z życia rodzinnego Keatsa, to historia jego umierającego brata. A przyszłość? O niej myśli głównie matka Fanny. Zakochanym pozostaje się cieszyć tym, co mają. Czekać na list, na kolejne spotkanie. Bohaterowie potrafią docenić wieczór spędzony razem i nie łudzą się przy tym, że radość będzie trwała długo. Smakują życia, a Campion udaje się tę niby prostą, a w gruncie rzeczy skomplikowaną sprawę oddać na taśmie filmowej.   

Drugoplanowy, lecz istotny wątek, przypadł postaci granej przez Paula Schneidera. Charles Brown opiekuje się chorym Keatsem, ale ta przyjacielska relacja jest podszyta rywalizacją: Brown pod pozorami troski o zdrowie zazdrośnie broni Fanny dostępu do Keatsa. Tło historii o miłości i śmierci idealnie dopełnia młodsze rodzeństwo dziewczyny, dodając jej tam, gdzie trzeba, subtelnego humoru. Wszyscy aktorzy doskonale dopasowali się do swoich postaci, ale spośród nich należy szczególnie wyróżnić Abbie Cornish jako Fanny. Chwilami jest filmowana podobnie jak Scarlett Johannson w "Dziewczynie z perłą", choć daleko jej do słodkiej naiwności tamtej. To dziewczyna bystra, utalentowana i potrafiąca tłumić swoje uczucia. Powściągliwość, momenty wahania i wzruszenia Cornish wygrywa na medal.

Wydanie DVD "Jaśniejszej od gwiazd" jest bardziej niż odpowiednie. Bowiem płytę "zapakowano" w niewielki tomik poezji Johna Keatsa w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka i opatrzony wstępem jego autorstwa. Na płycie zamieszczono wywiady z odtwórcami głównych ról oraz Jane Campion. Ten ostatni bez wątpienia jest najciekawszy.